Wybierz stronę

5 i pół typów uszkodzeń głośników

W branży nagłośnieniowej jedną z podstaw sprawnego funkcjonowania firmy jest sprawny sprzęt. Mimo coraz bardziej zaawansowanych systemów zabezpieczeń, uszkodzenie głośnika nadal może się przydarzyć, ponieważ nie wszystkie z potencjalnych uszkodzeń zależne są od ekipy technicznej. W takim wypadku trzeba jak najszybciej przywrócić system do funkcjonalności aby dalej mógł na siebie zarabiać. Czasami ciężko jest zlokalizować przyczynę powstania uszkodzenia. W tym artykule przedstawimy typy uszkodzeń głośników z jakimi można się spotkać na estradzie oraz ich najczęstsze przyczyny.

#1 Zbyt wysoki poziom sygnału.

Najczęstszym uszkodzeniem głośnika jest przekroczenie wytrzymałości termicznej cewki, potocznie nazywane spaleniem głośnika. Nie zawsze powstaje ono na tej samej imprezie na której zauważamy problem z brzmieniem lub głośnik zupełnie przestaje działać. Jest to o tyle problematyczne, że raz nadwyrężona cewka może zagrać jeszcze 2-3 imprezy na których nie będziemy grać głośno i zepsuć się na samym początku kolejnej imprezy gdzie trzeba będzie to wykorzystać pełny potencjał systemu. Ten typ podzieliłem jeszcze na dwie kategorie, ponieważ w zależności od tego, która z nich przyczyniła się w większym stopniu do uszkodzenia, na cewce zauważymy różne objawy.

#1a Zbyt wysoki poziom sygnału przez średni-długi okres czasu (powyżej kilkunasty sekund).

Jeżeli przekroczymy parametry mocy sugerowane przez producenta i będziemy odtwarzali bardzo intensywne sygnały jednak nie przekroczymy mocy szczytowej najprawdopodobniej skończymy z uszkodzeniem termicznym dużej części lub wręcz całej cewki. W skrajnym wypadku, może dojść do tego, że rozgrzana cewka roztopi klej i zsunie się z karkasu. Jeżeli uszkodziliśmy w ten sposób głośnik, który pracował na jednym kanale wzmacniacza z innymi głośnikami, najlepiej sprawdzić również sprawność pozostałych głośników, ponieważ jest szansa, że mogą być w podobnym stanie.

#1b Zbyt wysoki poziom sygnału przez krótki okres czasu (do kilku sekund).

Tego rodzaju uszkodzenie najczęściej dotyka przetworniki wysokotonowe i może być skutkiem np.: sprzężenia się systemu. W przeciwieństwie do typu #1a jest je znacznie ciężej zlokalizować na cewce, ponieważ uszkodzeniu ulega najsłabszy punkt cewki. W tym wypadku dochodzi najczęściej do przekroczenia mocy szczytowej głośnika.

 

#2 Błąd konfiguracji systemu.

To tego typu zaliczamy skutek błędnego odcięcia pasma sygnału do poszczególnych dróg lub dopuszczenie do przesterowania któregokolwiek z elementów toru audio, które doprowadza do odkształcenia się pierwotnego sygnału. Efektem tego może być bardzo zaawansowane uszkodzenie termiczne lub mechanicznie głośnika. Jeżeli np.: nie odetniemy pasma doprowadzonego do głośników niskotonowych – ich membrana może się rozpaść. Wynika to z faktu, że w częstotliwości rezonansowej głośnika membrana pracuje z bardzo dużymi wychyleniami jednocześnie produkując znikome ciśnienie akustyczne.

#3 Uszkodzenie fizyczne.

Jeżeli głośnik lub cała kolumna ulegną upadkowi lub uderzeniu należy przyjrzeć się konstrukcji kosza (w przypadku głośników niskotonowych) oraz konstrukcji magnesu. Jeżeli doszło do pęknięcia magnesu lub uszkodzenia (pęknięcia lub skrzywienia) kosza, niestety głośnik prawie na pewno kwalifikuje się do wymiany. Jeżeli doszło do przesunięcia się magnesu, jest szansa na naprawę ale wszystko zależy od możliwości serwisu. Dodatkowo jeżeli przesunięty magnes zakleszczył się na cewce do kosztów naprawy magnesu dojdą również koszty wymiany zestawu naprawczego głośnika.

#4 Zużycie materiału.

Elementy głośnika jak każdy inny materiał po pewnym czasie tracą swoją wytrzymałość i mogą ulec uszkodzeniu. Najczęściej będzie się to objawiało kruszeniem się membrany oraz zawieszenia. Nieco rzadziej może dojść do uszkodzenia karkasu.

#5 Wady fabryczne.

Ten typ uszkodzeń może zawierać najróżniejsze uszkodzenia wynikające z problemów w procesie produkcji. Warto jedna zauważyć, że w przypadku profesjonalnych głośników estradowych jest sprawa raczej rzadka ponieważ poza producentem głośników, również producenci nagłośnienia przeprowadzają testy przed przekazaniem sprzętu do sprzedaży. Tak czy inaczej tego rodzaju sytuacje mogą się zdarzyć. Najczęściej spotykane problemy związane z wadami fabrycznymi to: pęknięcie membrany w miejscu klejenia, osunięcie się cewki z karkasu bez śladów uszkodzenia termicznego lub odczepienie się przewodów łączących konektory z cewką.

Podsumowanie

To wszystkie uszkodzenia z jakimi można się spotkać przy pracy z nagłośnieniem. Niestety nie da się jednoznacznie określić przyczyny powstania uszkodzenia na podstawie jego efektów, jednak bazując na powyższej liście można mieć dobry punkt wyjścia do określenia tego co mogło nią być i próby jej wyeliminowania. W kolejnym materiale określimy jak sobie poradzić z poszczególnymi typami oraz, które uszkodzenia można naprawić samemu.

O autorze

Filip Polanowski

Tematyka nagłośnienia jest mi bardzo bliska w związku z pracą w firmie rodzinnej POL-AUDIO, która zajmuje się produkcją nagłośnienia estradowego. Podstawy teoretyczne poza lekcjami fizyki na wszystkich etapach edukacji zdobywałem na wydziale Elektroniki, Politechniki Warszawskiej.

Pin It on Pinterest